9 cách đặc biệt để luộc bánh chưng Tết thơm ngon và có màu xanh tự nhiên

Bước chọn nguyên liệu là một khâu hết sức quan trọng quyết định đến chất lượng và màu sắc của chiếc bánh. Muốn có một chiếc bánh ngon thì phải chọn được nguyên liệu ngon: Chọn gạo nếp mùa hoặc nếp cái hoa vàng, gạo ngâm khoảng 10 - 12 giờ bằng nước lạnh sau đó vo qua, để ráo nước và xóc muối trắng lượng vừa phải cho thêm vị đậm đà. Để bánh chưng xanh tự nhiên, bạn có thể dùng lá nếp xay nhỏ lấy nước cốt màu xanh để ngâm gạo nếp. Chọn đỗ xanh nguyên vỏ để giữ được hương vị thơm ngon và vệ sinh. Chọn thịt lợn có cả nạc và mỡ, cắt miếng to đều, ướp gia vị vừa đủ, trộn lẫn cùng với hành tăm cả lá cả củ, tiêu hạt. Chọn lá dong có kích thước vừa phải, lá láng bóng, xanh đậm, cuống nhỏ, không già quá không non quá. Tùy số lượng lá mà canh thời gian nấu cho thật chuẩn. Chọn loại lá có màu xanh thẫm, bóng đẹp và cuống lá nhỏ.

Khi kết hợp nguyên liệu, như nếp, hãy kết hợp cùng muối trắng để tạo ra hương vị đậm đà cho bánh. Trong nhân, hòa quyện thịt với đậu xanh và hành, tiêu cùng một ít gia vị. Đảm bảo kết hợp vừa đủ để bánh thơm ngon và bền lâu. Trước khi gói, nghiền hoặc xay lá riềng kèm với nếp, khiến cho bánh nấu chín sẽ có màu xanh từ bên trong và mùi thơm dễ chịu, tạo ra hương vị độc đáo và hấp dẫn.

Sử dụng lá giềng (riềng) hoặc lá bồ ngót vò nát hoặc giã nhỏ để lấy nước, sau đó trộn với nếp ngay trước khi gói bánh. Phương pháp này giúp bánh có vỏ màu xanh đẹp mắt từ bên trong ra ngoài và còn mang lại mùi thơm và hương vị đặc biệt. Bạn cũng có thể ngâm nếp trong nước dừa trong khoảng 1 – 3 giờ, nhưng không nên ngâm quá lâu vì nếp có thể bị rã thành bột.

Để bánh nấu chín nhanh hơn, hãy vắt một ít nước chanh vào bánh trước khi gói, nhưng không vắt quá nhiều để không làm mất đi hương vị tự nhiên của bánh. Một phương pháp khác để bánh chưng có màu xanh tự nhiên là ngâm nếp trong nước tro. Cách này rất phổ biến ở miền Trung. Tro có tính kiềm nhẹ khi ngâm với nếp, giúp tăng độ kiềm của nếp, làm cho nếp trở nên trong và có màu xanh ngọc rất đẹp khi nấu, và vẫn giữ được hương vị thơm ngon của bánh chưng.

Để bánh chưng có màu xanh tự nhiên, nếp phải được rửa sạch nhiều lần bằng nước đến khi nước trong suốt. Nếp càng sạch bụi cám, vỏ bánh sẽ càng trong và không bị chua sớm.

Trong quá khứ, người ta thường sử dụng nồi gang để nấu bánh, đem lại màu xanh tươi và hương vị ngon lành. Ngày nay, khi nồi gang không còn phổ biến, người ta thường lựa chọn nồi tole hoặc còn được gọi là nồi tôn. Loại nồi này có ưu điểm là tạo môi trường kiềm giúp bánh chín nhanh và giữ được màu xanh tự nhiên của lá bánh.

Theo kinh nghiệm, nồi tole là nơi tạo ra môi trường kiềm hoàn hảo, điều này giúp bảo toàn màu xanh của lá dong, khiến cho bánh chưng sau khi nấu sẽ có màu xanh rền tự nhiên và hương vị đậm đà hơn. Nên sử dụng củi để nấu bánh chưng thay vì than hoặc gas, lửa củi sẽ ổn định và giúp bánh chín đều và ngon nhất.

Xã hội ngày càng phát triển, điều này cũng đi đôi với sự đa dạng của các công cụ gói bánh, tuy nhiên, bánh gói thủ công vẫn là ngon nhất. Khi gói bánh chưng bằng khuôn, lá sẽ bị cắt mảnh, khiến cho bánh dễ bị rách trong quá trình xếp hoặc nấu bánh. Để bánh chưng luộc xanh tự nhiên, cần gói bánh bằng mặt phẳng của lá, chứ không phải mặt cuốn, mặt có sợi lá, điều này thường bị nhầm lẫn. Trong quá trình gói, cần áp dụng áp lực từ bàn tay để bánh được chặt chẽ, vuông vắn hơn.

Để có một chiếc bánh đẹp và ngon, quy trình gói bánh rất quan trọng. Bạn có thể sử dụng khuôn hoặc tay khéo léo để gói bánh. Đầu tiên, bạn chuẩn bị khoảng 6 lá dong đã được cắt tỉa. Sau đó, bạn đặt gạo nếp lên lá, thêm đậu xanh và nhân, rồi phủ lớp gạo nữa lên trên và gấp lá lại để tạo thành hình vuông. Khi đã gấp xong, hãy buộc lạt chặt. Một chiếc bánh đẹp phải được gói chặt chẽ, vuông vắn, và đẹp mắt. Khi mở ra, bánh sẽ có màu xanh tươi, nhân nằm ở giữa và gia vị vừa phải.

Để bánh chưng có màu xanh tự nhiên, cần chú ý đến khâu nấu bánh. Khâu này quyết định màu sắc và hương vị của bánh. Khi nấu, cần chèn chặt bánh để tránh bánh vỡ ra. Sử dụng lá dong dư để nấu cũng là một bí quyết giúp bánh thêm ngon và thơm. Đừng quên xếp dây lạt hoặc sống lá dong dưới đáy nồi để tránh cháy và làm nước luộc xanh thêm. Nồi luôn phải sôi, không bao giờ để thiếu nước. Để bánh thêm ngon, nấu bằng củi giúp bánh chín đều và mau. Khi nấu, cần giữ lửa đỏ đều và đảm bảo nước trong nồi không cạn. Sau nửa thời gian, vớt bánh ra, thay nước rồi luộc tiếp để bánh mau chín và lá bánh xanh. Nấu khoảng 10 - 12 tiếng mới đạt chuẩn bánh chín đều và ngon.

Cách sắp xếp bánh đóng vai trò quan trọng trong chất lượng bánh. Trước khi sắp xếp bánh vào nồi, hãy sử dụng các lá và cuống bánh thừa để đặt xuống đáy nồi, ngăn bánh khỏi bị cháy và giúp bánh có màu xanh. Khi xếp, không nên quá lỏng hoặc quá chặt, cần sắp xếp vừa phải để bánh chín đều và không bị bung khi nở. Xếp theo hàng lối hợp lý.

Lạt buộc đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra chiếc bánh chưng hấp dẫn về mặt thị giác. Bạn có thể dễ dàng mua lạt sẵn ngoài chợ hoặc tự làm từ ống tre. Đối với việc làm lạt tự nhiên, bạn có thể chọn ống tre dài khoảng 70 - 90 cm, sau đó chẻ nhỏ và phơi khô để làm tăng tính đàn hồi của lạt khi buộc bánh.

Ở nông thôn, người ta thường sử dụng ống tre tẻ để buộc bánh, vì chúng có độ dai tốt hơn so với ống tre già. Tuy nhiên, để bánh được chặt chẽ và vững chắc, bạn nên chọn ống tre già làm dây buộc.

Để bánh chưng thơm ngon và bảo quản được lâu, việc ép nước sau khi nấu là không thể thiếu. Kỹ thuật này giúp bánh giữ được độ ẩm, hương vị đậm đà. Đối với bánh tét, sau khi nấu chín cần rửa qua nước lạnh và lăn tròn để bánh đều. Để có chiếc bánh không nhão và thơm ngon, sau khi nguội, hãy ép bánh chặt bằng một vật nặng để lượng nước thừa trong bánh chảy ra, giữ cho bánh đặc và thơm ngon.