Nét đặc trưng trong lễ hội và phong tục của các dân tộc Việt Nam

Giao lưu văn hóa

Nghi thức thưởng trà

Thưởng trà được coi là một phần không thể thiếu trong văn hóa truyền thống của các dân tộc

Tục ăn trầu, biểu tượng của lòng hiếu khách và tình yêu lứa đôi trong văn hóa Việt Nam, được kể lại qua câu chuyện Trầu Cau. Miếng trầu không chỉ là phần đầu của một câu chuyện mà còn là biểu tượng của sự kết nối giữa các thế hệ. Dù không còn phổ biến như trước, tục ăn trầu vẫn là một phần quan trọng của văn hóa Việt.

Thuốc lào

Hút thuốc lào là một phần không thể thiếu của cuộc sống xã hội trong làng quê Việt Nam thời phong kiến. Từng giọt thuốc lào mang theo không chỉ là hơi khói mà còn là những kỷ niệm, những cuộc gặp gỡ.

Các ngày lễ và tết

Tết Nguyên Đán là dịp lễ quan trọng nhất trong năm của người Việt. Ngoài ra, còn nhiều ngày lễ và ngày tết đặc biệt khác.

Tết Nguyên Tiêu

Tết Nguyên Tiêu, hay còn gọi là Rằm tháng Giêng, là một trong những ngày lễ truyền thống của dân tộc Việt Nam. Đây là dịp để gia đình sum họp, thưởng thức các món ngon và cầu mong cho một năm mới an lành, phồn thịnh.

Mọi người cùng quây quần bên nhau, tận hưởng không khí ấm áp trong ngày Tết Nguyên Tiêu

Vào đêm giao thừa, thời điểm chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, mọi gia đình sẽ tổ chức lễ thắp hương cầu mong năm mới may mắn, hạnh phúc và sức khỏe cho mọi người trong gia đình.

Lễ Hội Nguyên Tiêu

Lễ Hội Nguyên Tiêu là ngày rằm đầu tiên của năm mới. Mỗi gia đình sẽ tổ chức mâm cỗ cúng riêng biệt phản ánh lòng thành kính của con cháu với tổ tiên, mong muốn một năm mới an lành và đầy tài lộc.

Lễ Hội Thanh Minh

Thanh minh trong tháng Ba - Tản mạn về một lễ hội truyền thống

Lễ tảo mộ, hội đạp thanh - Những nét đặc trưng của Tết Thanh Minh

Tết Thanh Minh, hay còn gọi là Tết Hạ Nguyên (3/3), là dịp quan trọng để tôn vinh tổ tiên. Con cháu cần về thăm gia đình, tảo mộ và sửa sang ngôi mộ của tổ tiên, thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với người đã khuất.

Tết Đoan Ngọ

Tết Đoan Ngọ diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch, đánh dấu sự khởi đầu mới cho mùa màng phồn thịnh và may mắn. Trong ngày này, có nhiều nghi lễ như giết sâu bọ, tắm lá mùi, nhuộm móng chân - móng tay, và hái thuốc vào giờ Ngọ.

Tết Trung Thu

Lễ rước đèn trong đêm hội Trung Thu

Tết Trung Thu, hay còn được gọi là Tết của thiếu nhi, diễn ra vào ngày rằm tháng tám hàng năm. Trong ngày này, các em nhỏ sẽ được rước đèn lồng, tham gia các hoạt động vui chơi và nhận quà từ người lớn.

Tết Đền Ông Công, Ông Táo

Tết Đền Ông Công, Ông Táo, hay còn gọi là Tết Táo Quân, diễn ra vào ngày 23 tháng Chạp hàng năm. Đây là dịp mọi nhà tổ chức lễ cúng để tiễn Táo quân về trời và báo cáo về một năm vừa qua của gia đình.

Những Lễ Hội Truyền Thống

Các lễ hội truyền thống đã trở thành biểu tượng văn hóa dân tộc của Việt Nam từ lâu. Đây không chỉ là niềm tự hào mà còn là nguồn cảm hứng tinh thần không thể thiếu trong lòng mỗi người Việt. Những lễ hội này cũng thu hút sự quan tâm của du khách từ khắp nơi đến trải nghiệm. Mỗi vùng miền trên đất nước lại có những lễ hội truyền thống mang đậm giá trị lịch sử và văn hóa riêng biệt.

Vùng Văn Hóa Bắc Bộ

Lễ Hội ở vùng văn hóa Bắc Bộ không chỉ là diễn biến của văn hóa mà còn mang trong mình sự tôn trọng đối với các giá trị tín ngưỡng và tôn giáo.

Lễ Hội Chùa Hương

Lễ Khai Mạc Hội Chùa Hương năm 2020

Lễ Hội Chùa Hương diễn ra tại xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, tỉnh Hà Nội từ mùng 6 Tết đến hết tháng Ba âm lịch. Hương Sơn được người Việt coi là cõi Phật, với chùa Hương thờ Phật Bà Quan Âm. Hội rộng lớn trải dài qua 3 tuyến Hương Tích, Tuyết Sơn và Long Vân. Du khách không chỉ đến để lễ Phật mà còn để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của núi sông và tham gia các hoạt động văn hóa, nghệ thuật như hát văn, hát chèo, cuộc thi đua thuyền và leo núi.

Từ Hà Nội, du khách có thể đến chùa Hương bằng nhiều phương tiện như xe máy, ô tô, hoặc xe bus. Giá vé tham quan chùa Hương năm 2020 là 80.000 đồng/người.

Lễ Hội Đền Hùng

Lễ Hội Đền Hùng - Di sản văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam

Hội Đền Hùng thường diễn ra từ ngày 1 đến ngày 10 tháng 3 âm lịch để kính nhớ công ơn dựng nước của các vua Hùng. Đền Hùng nằm trên núi Nghĩa Lĩnh, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ. Lễ hội bắt đầu bằng việc dâng hương và tế lễ với mâm ngũ quả, bánh chưng, bánh dày nhằm nhắc lại sự tích về Lang Liêu và công ơn của các vua Hùng đã dạy nhân dân trồng lúa. Sau lễ tế là các hoạt động như rước thần, rước voi, rước kiệu của nhiều làng, và sau đó là các trò chơi dân gian và hát xoan tại đền Thượng, hát ca trù tại đền Hạ.

Đền Hùng cách Hà Nội khoảng 90km, du khách có thể di chuyển bằng ô tô hoặc xe khách từ bến xe Mỹ Đình. Khi đến đền Hùng, du khách có thể thuê xe điện để dễ dàng tham quan. Đặc sản của nơi này là các món ăn truyền thống như thịt chua, tằm cọ, bánh tai, cơm nắm lá cọ, cọ ỏm chấm mắm và canh cá rau sắn.

Lễ Hội Lim

Lễ Hội Lim là một trong những lễ hội truyền thống nổi tiếng của tỉnh Bắc Ninh, được tổ chức ở các làng xã cổ ven núi Lim và sông Tiêu Tương, thể hiện nét văn hóa, nghệ thuật và tín ngưỡng tâm linh của người dân xứ Kinh Bắc. Hội mở cửa vào ngày 13 tháng Giêng âm lịch, khởi đầu bằng lễ rước và tế lễ các thành hoàng, danh thần liệt nữ của vùng đất này.

Hội Lim Quan Họ Bắc Ninh

Ngoài các hoạt động lễ hội, Hội Lim còn tổ chức các trò chơi dân gian như đấu võ, đấu cờ, nấu cơm, và các phần biểu diễn hát hội,… Cách mà người tổ chức Hội Lim trang trí cũng rất đặc biệt với chiếc nón ba tầm, quai thao, dải yếm lụa sồi, khăn đóng,… đặc trưng của vùng đất Kinh Bắc. Điều này làm cho Hội Lim trở nên độc đáo và đặc biệt, và Quan Họ trở thành biểu tượng văn hóa phi vật thể, là nét đặc trưng của dân tộc Việt Nam.

Hội Gióng

Hội Gióng - Lễ kỷ niệm anh hùng đánh bại quân Ân

Hội Gióng diễn ra hàng năm nhằm kỷ niệm và tôn vinh những chiến công anh hùng của Thánh Gióng trong truyền thuyết. Có hai hội Gióng nổi tiếng tại Hà Nội là hội Gióng Phù Đổng (đền Phù Đổng, xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm) và hội Gióng Sóc Sơn (đền Sóc, xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn). Những hội này là biểu tượng của văn hóa được bảo tồn và truyền miệng qua nhiều thế hệ, thể hiện khát vọng của dân tộc mong muốn sự bình yên và cuộc sống hạnh phúc.

Vùng Tây Nguyên và Nam Bộ

Vùng Tây Nguyên và Nam Bộ là nơi diễn ra những lễ hội độc đáo được truyền miệng qua nhiều thế hệ.

Lễ Hội Cồng Chiêng

Lễ hội này là sự kiện quan trọng nhất trong năm tại vùng Tây Nguyên, đại diện cho nét văn hóa đặc sắc và quý báu của cộng đồng dân cư ở đây

Văn hóa cồng chiêng đã được UNESCO công nhận là di sản phi vật thể của nhân loại vào năm 2005, là điều mà người dân Tây Nguyên rất tự hào. Tại lễ hội này, các nghệ nhân biểu diễn với những bản nhạc hấp dẫn, tạo ra một không khí sôi động và vui tươi. Văn hóa cồng chiêng không chỉ là một lễ hội mà còn là một phần của tâm linh và truyền thống mà người dân nơi đây luôn giữ gìn và kính trọng.

Lễ Hội Đâm Trâu

Lễ Hội Đâm Trâu diễn ra từ tháng Chạp đến tháng 3 âm lịch

Lễ hội đâm trâu là dịp mà người dân Ba Na tổ chức để chào đón năm mới, hy vọng cho một mùa màng thịnh vượng. Thường diễn ra tại nhà Rông, người dân sẽ mời thần linh đến chứng kiến trước khi buộc trâu vào trụ gỗ và tiến hành cúng tế. Sau đó, trai tráng trong làng sẽ cầm lao và đâm trâu trong sự cổ vũ của mọi người. Thịt trâu sau đó được chia sẻ cho cả làng, trong khi mọi người cùng uống rượu tại nhà Rông để thắt chặt tình đoàn kết.

Lễ hội đua voi

Lễ hội đua voi tại tỉnh Đắk Lắk

Lễ hội này được tổ chức hai năm một lần, thường vào tháng 3 theo lịch dương. Những chú voi mạnh mẽ nhất được chọn để tham gia các cuộc thi như đua, kéo cây, bơi sông, đá bóng,... Mọi người rất háo hức và mong chờ lễ hội này bởi sự đa dạng trong các hoạt động. Các chú voi chiến thắng sẽ được thưởng nhiều đồ ăn ngon và vòng nguyệt quế dành cho người chiến thắng.

Lễ hội Bà Chúa xứ

Lễ hội này là sự kiện lớn nhất ở vùng Nam bộ

Lễ hội được tổ chức từ ngày 23 đến 27 tháng 4 âm lịch hàng năm tại miếu Bà Chúa xứ trên núi Sam, An Giang. Ngoài các hoạt động tôn giáo, lễ hội còn diễn ra nhiều sự kiện văn hóa đặc sắc như múa bóng, hát bội,...

Vùng Trung Bộ

Dải đất miền Trung luôn sôi động với những lễ hội sặc sỡ, rộn ràng đậm chất văn hóa.

Lễ hội đua thuyền

Lễ hội đua thuyền là biểu tượng văn hóa của người dân Đà Nẵng và miền Trung

Lễ hội đua thuyền diễn ra vào tháng giêng âm lịch hàng năm trên sông Hàn, Đà Nẵng, với hy vọng mang lại mưa thuận gió hòa và cuộc sống phồn thịnh cho người dân. Các đội thuyền từ các tỉnh lân cận tham gia với những chiếc thuyền trang trí rực rỡ, sặc sỡ. Cảnh tượng của lễ hội với tiếng reo hò, tiếng trống náo nhiệt luôn khiến mọi người đầy phấn khích và hân hoan.

Lễ hội cầu Ngư

Lễ hội cầu Ngư rất đông đúc và sôi động

Lễ hội cầu Ngư được tổ chức 3 lần mỗi năm tại làng Thái Dương Hạ, thị trấn Thuận An, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Đây là dịp để tưởng nhớ vị thành hoàng Trương Quý Công, người đã dẫn dắt nhân dân vùng sông nước vượt qua khó khăn.

Lễ hội Lam Kinh

Lễ hội Lam Kinh năm 2020

Lễ hội diễn ra vào ngày 22/8 âm lịch hàng năm để tôn vinh vua Lê Thái Tổ, người đã có công trong việc giải phóng đất nước thế kỷ XV. Địa điểm tổ chức tại Đền vua Lê và Đền Bố Vệ của tỉnh Thanh Hóa. Lễ hội Lam Kinh là biểu tượng văn hóa cổ kính của dân tộc Việt Nam.

Dưới đây là một số nét văn hóa đặc trưng và lễ hội nổi bật trên khắp đất nước Việt Nam. Văn hóa Việt Nam đa dạng và phong phú, hy vọng bạn sẽ có cơ hội tham gia và trải nghiệm những lễ hội đầy màu sắc này.