Kỳ quan nghề lân và hành trình khám phá Hội An

Hội An - Nơi hội tụ văn hóa với các nghề truyền thống như làm gốm Thanh Hà, mộc Kim Bồng và làm đầu lân. Nhưng diễn biến của nghề làm lân Hội An hiện nay như thế nào?

Hội An - Thiên đường cho những người đam mê lân

Đến Hội An vào mùa trung thu, những con phố vẫn sôi động với hàng ngàn màu sắc. Dọc đường, bạn sẽ gặp nhà của anh Nguyễn Hưng (Phường Cẩm Hà), một người đã gắn bó với nghề này suốt 23 năm. Theo anh Hưng, nghề làm lân ở Hội An đã tồn tại từ lâu và phát triển mạnh mẽ từ thập kỷ đầu của thế kỷ XX. Công việc làm lân truyền thống đã trở thành một biểu tượng văn hóa đặc sắc của Hội An.

Từ thời xa xưa, Hội An đã trở thành điểm đến của nghề làm lân nổi tiếng. Nơi đây không chỉ là điểm đến du lịch thu hút bởi những ngôi nhà cổ, bức tường mang dấu tích của thời gian và ẩm thực đặc sản, mà còn là quê hương của những làng nghề truyền thống tồn tại từ hàng thế kỷ, trong đó nghề làm lân đóng vai trò quan trọng và thu hút đông đảo du khách.

Du lịch Hội An không chỉ gắn liền với hình ảnh của những chiếc đèn lồng mà còn là thời điểm đặc biệt của nghề làm đầu lân. Mỗi dịp trung thu, sản phẩm đầu lân không chỉ được tiêu thụ nội địa mà còn thu hút sự quan tâm của khách du lịch trên khắp đất nước. Địa điểm du lịch Hội An trở thành điểm đến không thể bỏ qua cho những người yêu thích nghệ thuật làm lân.

Quá trình hoàn thiện một chiếc đầu lân đòi hỏi sự kỹ lưỡng và tâm huyết. Từ việc chọn vật liệu, tạo khuôn, dán giấy, cho đến việc lựa chọn họa tiết, mỗi công đoạn đều được thực hiện một cách tỉ mỉ. Thông qua những họa tiết tinh tế, con người có thể nhận biết được tính cách của lân, liệu nó có hung dữ, mạnh mẽ hay hiền hậu.

Với niềm đam mê với nghề, xưởng của anh Hưng đã trở thành điểm đến đặc biệt của Hội An. Mỗi năm, hàng ngàn con lân ra đời từ xưởng của anh, chủ yếu để phục vụ cho các đại lý trò chơi và những người yêu thích lân. Anh Hưng là người gìn giữ hồn của nghề làm lân truyền thống, là ngọn lửa thắp sáng cho những vũ điệu rực rỡ của các đội múa lân.

Chắc chắn anh Hưng đang rất phấn khích khi thấy mình đã đóng góp vào việc làm sống động những chú lân điều hành khắp các con phố, ngõ hẻm của phố cổ Hội An và thậm chí cả bờ biển miền Trung khi mùa trung thu đang đến gần. Từ đó, có thể khẳng định rằng, lân đã trở thành biểu tượng không thể thiếu trong nền văn hóa truyền thống của Hội An.

Nghề làm lân tại Hội An đã được phổ biến từ rất lâu, phát triển nhờ vào sự tận tụy của những con người từ thời xa xưa và qua thời gian, với sự đam mê, lòng nhiệt huyết và trí tưởng tượng sáng tạo, các nghệ nhân đã tạo ra những tác phẩm lân độc đáo mang màu sắc tươi sáng, hoa văn tinh xảo và cách trang trí lân một cách tinh tế như vậy.

Niềm tiếc nuối cho du lịch Hội An

Trải qua hơn 2 thế kỷ, nghề làm lân không chỉ mang lại giá trị to lớn cho Hội An mà còn là điểm nhấn văn hóa độc đáo và truyền thống cho cả Việt Nam. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, với nhiều nguyên nhân khác nhau, nghề làm lân đã không giữ được những nét đẹp truyền thống như trước, và thú chơi lân tại Hội An cũng đang trở nên ít phổ biến hơn.

Ngày nay, các nghệ nhân làm lân chuyên nghiệp cũng trở nên hiếm hoi, chỉ còn hai cửa hàng của anh Hưng và anh Dũng hoạt động. 'Nếu nhìn từ góc độ của nghề lân truyền thống, Hội An hiện nay chỉ còn rất ít người làm lân, hầu hết những nghệ nhân trước đây đã ra đi và một số khác bỏ nghề vì lý do của riêng họ,' theo ông Trần Đình Châu - Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hội An.

Sau 24 năm dành cho đam mê và lòng nhiệt huyết trong nghề làm lân, điều khiến anh Hưng lo lắng nhất là làm thế nào để bảo tồn và phát triển nghề làm lân, một nghề được coi là niềm tự hào của người dân Hội An.

Với ý chí giữ gìn nghề, anh Hưng đã vượt qua mọi khó khăn để đưa thương hiệu của mình trở nên nổi tiếng tại thành phố cổ Hội An. Hội An có những điều đặc biệt làm cho mọi người muốn đến, và cơ sở sản xuất lân của anh Hưng cũng đã góp phần quảng bá hình ảnh một địa điểm du lịch Hội An tuyệt vời trong mắt của khách du lịch từ khắp nơi.

Cửa hàng Đồng Lợi - địa chỉ mua sắm lân lâu đời nhất ở phố cổ chia sẻ: 'Cách đây vài năm, lân Hội An có nhiều mẫu mã, màu sắc và số lượng, nhưng gần đây lại trở nên hiếm hoi hơn. Những người gắn bó với nghề cũng dần trở nên ít đi.' Có lẽ vì cuộc sống hiện đại, với các công việc mang lại thu nhập cao hơn, nhiều người đã từ bỏ nghề mình đam mê.

Theo nghệ nhân Bùi Quý Phong, tình trạng 'loạn lân' đang lan rộng ở Hội An, biểu hiện là sự chuyển biến của thú chơi lân từ một hoạt động văn hóa truyền thống sang việc tập trung vào lợi ích cá nhân. Mỗi khi đến mùa trung thu hoặc lễ hội, các đội lân liên tục xuống đường 'biểu diễn', nhưng thường chỉ múa theo cảm xúc mà không tuân thủ một kịch bản cụ thể. Do đó, các biểu tượng văn hóa của Hội An dần mất đi sự nổi tiếng của mình.

Lân Hội An đang đối mặt với bài toán khó làm sao bảo tồn được giá trị văn hóa của mình, đặc biệt khi những người làm lân thiếu ngày càng nhiều. Đối với thành phố Hội An, việc can thiệp để bảo vệ và phát triển nghề làm lân trở lại là cực kỳ cần thiết để không mất đi một phần quan trọng của di sản văn hóa dân tộc.

Ghé thăm làng lân truyền thống khi đến du lịch Hội An, để trải nghiệm lại những kỷ niệm thơ ấu, sẽ là một trải nghiệm thú vị đối với du khách.

• Cù Lao Chàm, điểm đến nổi tiếng ở Quảng Nam
• Làng gốm Thanh Hà, một di sản yên bình tại Hội An, Quảng Nam
• Bảo tàng Điện Bàn, điểm dừng chân độc đáo trong chuyến du lịch Hội An