Khám Phá Nguồn Gốc và Ý Nghĩa của Dân Ca Quan Họ Bắc Ninh

Thủ đô Bắc Ninh không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên hùng vĩ, những món đặc sản dân dã mà còn với những giai điệu quan họ Bắc Ninh đậm chất cảm xúc, đánh thức ký ức của mỗi con người.

Tìm Hiểu Về Gốc Rễ Của Dân Ca Quan Họ Bắc Ninh

Hàng Năm, Mùa Xuân Và Thu Đánh Thức Lòng Hồn Ước Nguyện, Kết Nối Tình Thân Qua Những Khúc Hát Đậm Chất Quê Hương Bắc Bộ.

Quan Họ Bắc Ninh: Hòa Âm Tình Thân Xứ Kinh Bắc

Theo Câu Chuyện Dân Gian, Quan Họ Bắc Ninh Có Thể Xuất Hiện Từ Thế Kỷ 11 Hoặc 17, Nhưng Sự Thật Lịch Sử Đã Chứng Minh Giá Trị Văn Hóa Quý Báu Của Dân Ca Quan Họ.

Quan Họ Bắc Ninh: Đặc Sắc Văn Hóa Dân Gian Ấm Áp Trong Mỗi Hình Dáng Và Âm Thanh (Ảnh: ST)

Khám Phá Đặc Điểm Văn Hóa Độc Đáo Của Dân Ca Quan Họ Bắc Ninh

Dân Ca Quan Họ Bắc Ninh: Niềm Đam Mê Truyền Thống

Nhìn Ngắm Những Hình Ảnh Lãng Mạn Của Liền Anh Liền Chị Trong Bộ Trang Phục Truyền Thống, Đầu Đội Nón Thúng Quai Thao, Hát Quan Họ Mộc Mạc Đầy Chất Nhạc.

Theo Những Nghiên Cứu Của Giáo Sư Vũ Ngọc Khánh và Phạm Minh Thảo, Hát Quan Họ Có Thể Chia Ra Các Dạng Khác Nhau.

– Hát Quan Họ Ở Hội: Khoảnh Khắc Giao Thoa Âm Nhạc Và Tình Thân Giữa Các Cặp Liền Anh Liền Chị.

– Hát Quan Họ Ở Đám: Khoảnh Khắc Âm Nhạc Đong Đầy Sự Phấn Khích Và Hân Hoan.

– Hát Quan Họ Ở Cửa Đình, Cửa Đền: Bài Hát Thường Được Thực Hiện Trong Các Nghi Lễ Tôn Giáo, Tạo Nên Bầu Không Khí Thanh Thản, Tôn Nghiêm.

– Hát Quan Họ Tại Nhà: Gặp Gỡ Của Hai Nhóm Trai Gái, Bày Tỏ Tình Cảm Qua Những Khúc Hát Ngọt Ngào, Mơ Mộng.

Trong Các Dạng Hát Quan Họ Nói Trên, Hát Hội Và Hát Canh Là Hai Dạng Hát Nổi Bật, Mang Đậm Bản Sắc Văn Hóa Dân Tộc.

Hình Ảnh Lễ Hát Canh Quan Họ Bắc Ninh (Ảnh: ST)

Trang Phục Trong Hát Quan Họ Bắc Ninh

Nam Trai Thường Mặc Áo Lụa, Áo The, Quần Sớ, Khăn Xếp; Nữ Gái Mặc Mớ Bảy Mớ Ba, Áo Tứ Thân Nhiều Điều Nhiều Tía, Yếm Đào Xẻ Con Nhạn, Thắt Lưng Hoa Đào, Hoa Lý, Đeo Khuyên Vàng Xà Tích. Khi Hát Ngoài Trời, Nam Thường Che Ô Còn Nữ Che Nón Thúng Quai Thao Để Tăng Thêm Vẻ Lịch Sự Duyên Dáng.

Hình Ảnh Các Liền Chị Trong Bộ Áo Hát Quan Họ Trong Hát Hội (Ảnh: ST)

Phong Cách Hát

Trong Quan họ, luôn thể hiện bằng cách hát đôi. Một khi một đôi hát, đôi kia cũng trả lời bằng một đôi. Đây là hình thức giao duyên, hát đối đáp. Người tham gia Quan họ thường được gọi là liền anh, liền chị.

Mỗi điệu hát thường hình thành từ những lễ kết nghĩa. Bắt đầu bằng những lời thăm hỏi tận tình hoặc những lời thề thốt. Sau đó, họ gặp nhau ở bên nam và hát thâu đêm suốt sáng để thổ lộ tình cảm.

Dựa trên sự đồng nhất về cự giọng, âm sắc, họ sắp xếp thành từng cặp: anh Cả - chị Cả, anh Hai - chị Hai, anh Ba - chị Ba, anh Tư - chị Tư… Lời hát chủ yếu nói về tình yêu và sự gắn bó thủy chung, dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau.

Quan họ bắt nguồn từ sự kết nghĩa, tình thân (Ảnh: ST)

Theo quan niệm của người Quan họ, nghệ nhân là những người có kỹ năng hát “vang, rền, nền, nẩy” điêu luyện, thuộc nhiều bài, nhiều “giọng” Quan họ. Họ chính là những bậc thầy dân gian thực hành việc sáng tạo, lưu giữ và truyền dạy vốn di sản quý báu đó cho các thế hệ sau nên xứng đáng được tôn vinh.

Quan họ Bắc Ninh trong bối cảnh hiện đại

Ngày nay, dưới sức ép của toàn cầu hóa kinh tế và văn hóa cũng như sự phát triển đa dạng của các nền văn hóa và nghệ thuật, Quan họ Bắc Ninh cổ phải đối mặt với nguy cơ mất dần nếu không có biện pháp bảo tồn cho thế hệ trẻ. Vì vậy, việc bảo tồn các phong cách hát truyền thống và giữ gìn giọng hát cổ đã làm nên giá trị đặc biệt của dân ca Quan họ, được lưu truyền bởi các cụ 'Liền anh, Liền chị' đã 70 đến 90 tuổi.

Quan họ nhí là hình ảnh đẹp, tiếp nối truyền thống một điệu dân ca tuyệt vời của Việt Nam (Ảnh: ST)

Từ ngày mồng 4 tháng giêng âm lịch hàng năm, các làng quan họ Bắc Ninh bắt đầu rộn ràng tiếng hát của các liền anh liền chị để chuẩn bị cho ngày hội quan họ. Những câu ca quan họ mộc mạc, nhưng rất trọng nghĩa tình giống như con người của vùng quê Kinh Bắc. Ngày 10 và 11 tháng giêng âm lịch, ở Bắc Ninh thường tổ chức những cuộc thi hát quan họ.

Có thể bạn quan tâm:

• Khám phá hội Lim – lễ hội truyền thống nổi tiếng nhất ở Bắc Ninh
• Những đặc sản nổi tiếng của Bắc Ninh không thể bỏ qua