Khám phá đặc điểm của Hội An

Địa lý

Thành phố Hội An tọa lạc tại tỉnh Quảng Nam, có diện tích tự nhiên là 61,71 km2. Nằm ven sông Thu Bồn, với tọa độ từ 15o15’26” đến 15o55’15” vĩ độ Bắc và từ 108o17’08” đến 108o23’10” kinh độ Đông; cách quốc lộ 1A khoảng 9 km về phía Đông, cách thành phố Đà Nẵng 25 km về phía Đông Nam, cách thành phố Tam Kỳ khoảng 50 km về phía Đông Bắc.

Hội An nằm gần sân bay Chu Lai của Quảng Nam và cảng hàng không quốc tế hiện đại Đà Nẵng. Thành phố còn nổi tiếng với vị trí trên “Con đường di sản văn hóa miền Trung” bao gồm: Hội An- Mỹ Sơn- Huế. Điều này tạo điều kiện thuận lợi giúp Hội An thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước.

Tiềm năng du lịch biển của Hội An

Quá khứ lịch sử

Với địa lý thuận lợi, Hội An đã là nơi sinh sống của những cư dân đầu tiên từ hàng ngàn năm trước. Các khảo cổ học đã phát hiện ra nhiều di tích văn hóa tiền sử đầy ấn tượng như mộ chum, công cụ sản xuất và trang sức từ các loại vật liệu như đá, gốm, thủy tinh, kim loại, vàng và đồng. Văn hóa Sa Huỳnh muộn được phát triển mạnh mẽ, đánh dấu sự phồn thịnh của vùng đất này từ thế kỷ thứ II trước Công nguyên.

Trong thời kỳ của vương quốc Champa (từ thế kỷ thứ II đến thế kỷ XIV), Hội An, hay còn gọi là Lâm Ấp Phố, đã trở thành một trung tâm thương mại quan trọng trên tuyến đường hàng hải quốc tế. Thương cảng này thu hút sự tham gia của thuyền buôn từ Ả Rập, Ba Tư và Trung Quốc, với các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu như tơ tằm, ngọc trai, và vàng. Lâm Ấp Phố đã đóng vai trò then chốt trong việc phát triển kinh thương và tôn giáo của vùng đất này.

Sinh ra từ năm 1558, khi Nguyễn Hoàng quyết định rời bỏ vùng đất bản hộ của gia đình ở Thanh Hóa để tiến về phía Nam, thoát khỏi sự kiểm soát của vua Lê – chúa Trịnh, thực hiện kế hoạch xây dựng một khu vực quản lý độc lập, phát triển bền vững, dựa vào ưu thế của vùng đất “Hoành Sơn nhất đái, vạn đại dung thân”. Từ đèo Hải Vân đến đèo Cù Mông, khu vực này trở nên ổn định và thu hút nhiều người từ Bắc bộ và Bắc Trung bộ đến để khai hoang và lập làng. Một phần cư dân từ Thanh Hóa – Nghệ An – Hà Tĩnh đã dừng lại, xây dựng cuộc sống mới bên bờ sông Thu Bồn tươi đẹp.

Hội An nhanh chóng phục hồi từ một “Chiêm cảng” suy tàn, trở thành trung tâm thương mại quốc tế phát triển nhất của cả nước và khu vực Đông Nam Á. Nơi này đóng vai trò quan trọng trong việc điều phối các cảng thương mại miền Trung như Thanh Hà (Huế), Thị Nại (Bình Định), cũng như các cảng Đồng Nai, Sài Gòn, Hà Tiên…Hội An cũng liên kết với nhiều địa điểm khác như Goa (Ấn Độ), Ayuthaya (Thái Lan), Malacca (Malaysia), Batavia (Indonesia), Lyzon (Philippines)…tạo thành một hệ thống thương mại hoàn chỉnh ở châu Á.

Từ cuối thế kỷ XIX, vì nhiều lý do bất lợi, “cảng thị thuyền buồm” Hội An dần suy thoái, nhường vị trí trung tâm thương mại quốc tế cho “cảng thị cơ khí” Đà Nẵng. Tuy nhiên, Hội An vẫn là trung tâm chính trị, quân sự, kinh tế, văn hóa của Quảng Nam.

Sau khi đất nước thống nhất, Hội An trở thành thị xã thuộc tỉnh Quảng Nam- Đà Nẵng. Vào ngày 6/11/1996, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, khóa IX, kỳ họp thứ 10, đã thông qua quyết định tách Quảng Nam – Đà Nẵng thành 2 đơn vị hành chính trực thuộc Trung ương là tỉnh Quảng Nam và thành phố Đà Nẵng. Quyết định này có hiệu lực từ ngày 1/1/1997. Hội An trở thành thị xã trực thuộc tỉnh Quảng Nam.

Vào ngày 03/4/2006, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ký quyết định số 602/QĐ-BXD công nhận Hội An là Đô thị loại III. Sau đó, vào ngày 29/01/2008, Chính phủ ban hành Nghị định số 10/NĐ-CP thành lập Thành phố Hội An thuộc tỉnh Quảng Nam trên cơ sở toàn bộ diện tích, dân số và các đơn vị hành chính thuộc thị xã Hội An.

Văn hoá đặc sắc

Sự hình thành và phát triển của đô thị- thương cảng Hội An đã ảnh hưởng đến diễn biến lịch sử và di sản văn hóa Hội An với sự đa dạng và phong phú. Di sản văn hóa này đã vượt qua mọi thách thức để vẫn tồn tại và được bảo tồn, phát huy đến ngày nay.

Hội An là điểm đến có mật độ di tích lịch sử dày đặc, với hơn 1.350 di tích được bảo tồn.

Phố cổ Hội An không chỉ là nơi hiện diện của kiến trúc cổ xưa, mà còn là “tinh thần” với những câu chuyện về lối sống, sinh hoạt, và tâm hồn của người dân Hội An. Dù không lớn như cố đô Huế, không cổ kính như Mỹ Sơn, Ăng Co Thơm, Ăng Co Vát; không hoang sơ như Hạ Long, Cát Bà… nhưng Hội An có sức hấp dẫn đặc biệt, là một “bảo tàng sống” đầy sức mê hoặc.

Hội An là nơi hội tụ của đa dạng dân tộc, văn hóa, và tôn giáo; là nơi phát triển Thiên Chúa giáo và Phật giáo ở miền Đàng Trong- Việt Nam, cũng như là nơi sinh ra chữ Quốc ngữ cùng Hà Nội vào thế kỷ XVII. Đây là điểm giao thoa của nhiều nền văn minh Chăm – Việt – Hoa – Nhật – Ấn và các quốc gia phương Tây.

Hàng năm, Hội An tổ chức các lễ hội văn hóa truyền thống, bao gồm các lễ hội của ngư dân như lễ hội cầu ngư- tế Cá Ông- đua thuyền; của doanh nhân như lễ hội vía Tài Thần, Thiên Hậu Thánh Mẫu, Bổn Đầu Công, Lục Tánh Vương Gia; và của nông dân như Tết Nguyên Đán, Tết Nguyên Tiêu, Tết Trung Thu, Lễ cầu bông, long chu, xô cộ… Còn có các lễ hội tế Xuân, tế Tổ nghề Mộc- May- Gốm – Yến sào…

Hội An còn nổi tiếng với các làng nghề như làng mộc Kim Bồng, làng gốm Thanh Hà, làng khai thác Yến Thanh Châu, làng trồng rau Trà Quế, làng hến- bắp Cẩm Nam, các làng chài Thanh Nam, Đế Võng, Phước Trạch, Bãi Làng, Bãi Hương, các làng buôn Hội An, Minh Hương, Cẩm Phô… Cùng với đó là nguồn văn hóa ẩm thực phong phú và đa dạng, cũng như những truyền thống văn hóa dân gian, từ truyền thuyết, huyền thoại đến những lời ru và điệu hò dân ca chân thành.

Ban năng của Con người

• Ý chí yêu nước:

Từ đầu thế kỷ XX, những tinh thần yêu nước tại Hội An đã sớm theo đuổi con đường cách mạng của Nguyễn Ái Quốc. Vào năm 1927, tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam - “Hội Việt Nam cách mạng thanh niên” đã ra đời tại đây. Ngày 28-3-1930, Tỉnh ủy lâm thời Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam tỉnh Quảng Nam được thành lập tại Hội An, trở thành nơi đóng cơ quan bí mật lãnh đạo phong trào cách mạng. Hội An cống hiến nhiều trong các giai đoạn cách mạng 1930-1931, dân chủ 1936-1939, và giải phóng dân tộc 1940-1945.

Trong bầu không khí hân hoan của Cuộc cách mạng Tháng Tám, đêm 17 và rạng sáng ngày 18-8-1945, hơn 5.000 cán bộ và nhân dân cách mạng của Hội An đã nổi dậy, lật đổ chính quyền thực dân phong kiến. Hội An trở thành một trong những địa phương đầu tiên giành lại quyền lãnh đạo của mình. Từ đó, nhân dân Hội An tích cực tham gia xây dựng chính quyền mới, tạo nên cuộc sống mới cho chính mình.

• Người lao động anh dũng

Quá trình phát triển kinh tế-xã hội của thành phố diễn ra mạnh mẽ và ổn định. Từ một nơi với ít hơn hai bàn tay trắng, vào năm 1990, doanh thu ngân sách nhà nước chỉ đạt 2,6 tỷ đồng, nhưng vào năm 2000, con số này đã tăng lên 42 tỷ đồng và đến năm 2009, đã đạt mức 430 tỷ đồng. Với nhiều nguồn vốn đầu tư, suốt mấy chục năm qua, chúng ta đã tập trung vào việc xây dựng hạ tầng, cải thiện không gian đô thị và nông thôn. Nhiều công trình công cộng, kinh tế và văn hóa đã được xây dựng, cùng với việc phát triển các khu dân cư mới, tạo ra một diện mạo đẹp hơn cho thành phố, làng quê và hải đảo.

Hội An đã vượt qua nhiều thách thức và đạt được nhiều thành tựu lớn, được Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng lao động trong thời kỳ đổi mới; được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tuyên dương là một trong những mô hình đô thị văn hóa tiêu biểu của cả nước; phố cổ Hội An được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới, và Cù Lao Chàm - Hội An được liệt vào danh sách Khu bảo tồn sinh quyển của nhân loại. Hội An đang nỗ lực để xác lập vị thế là một trong những trung tâm du lịch hấp dẫn và an toàn cho du khách mọi nơi.

• Tính cách hiền lành, chân thực và tốt bụng đã in sâu vào tiềm thức của người dân Hội An