Chùa Âng Trà Vinh - Nơi kết nối với di sản văn hóa Khmer sâu sắc

Ngoài bảo tàng Khmer, chùa Hang, chùa Cò,... chùa Âng cũng là một điểm đến tâm linh không thể bỏ qua nếu bạn muốn khám phá sâu hơn về lịch sử và văn hóa tín ngưỡng của người dân Trà Vinh. Bí ẩn gì đã làm cho chùa Âng trở thành trung tâm linh thiêng nhất trong lòng cư dân địa phương, hãy để bài viết này tiết lộ cho bạn mọi điều chi tiết!

Khám phá kiến trúc độc đáo của chùa Âng - nơi linh thiêng nhất của người dân Trà Vinh (hình ảnh minh họa)

Vị trí địa lý của chùa Âng

Chùa Âng nằm tại khóm 4, phường 8, thành phố Trà Vinh, tỉnh Trà Vinh, Việt Nam. Từ trung tâm thành phố, chùa cách khoảng 5 km, nằm trong khuôn viên thơ mộng của Ao Bà Om và đối diện với Bảo tàng Văn hóa dân tộc Khmer của tỉnh.

Lịch sử hình thành chùa Âng

Chùa Âng (còn được gọi là chùa Angkorajaborey) được xem là ngôi chùa cổ nhất trong hệ thống chùa Khmer ở Trà Vinh, được xây dựng cách đây hơn 10 thế kỷ.

Theo Bảng Di tích lịch sử chùa Âng, chùa có từ năm 990 và đã trải qua việc trùng tu lần đầu vào năm 1965, khi chỉ sử dụng tre lá. Năm 1842, chùa được xây lại bằng gỗ quý (rui, mè và 60 cây cột), với mái ngói và tường xây. Chùa cũng đã trải qua một số lần trùng tu khác cho đến khi có được diện mạo ấn tượng như ngày nay.

Chùa Âng trong giai đoạn tu bổ (ảnh sưu tầm)

Vào ngày 25/8/1994, chùa Âng Trà Vinh đã được vinh danh là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia. Đến năm 2011, chùa đã trải qua quá trình tu bổ, tôn tạo nhiều công trình như Chính điện, Sala, Tăng xá, thư viện, và đường nội bộ trong khuôn viên chùa… với mục tiêu bảo tồn kiến trúc cổ.

Cấu trúc của chùa Âng

Chùa Âng Trà Vinh nổi tiếng nằm trong khuôn viên rộng khoảng 4 ha, được bao bọc bởi hào nước sâu. Là biểu tượng của tâm linh người dân Trà Vinh, điểm du lịch Trà Vinh này được xây dựng theo phong cách kiến trúc-trang trí của chùa Khmer Nam Bộ.

Cổng chùa Âng với ba ngọn tháp trên, được trang trí hình chằn. Hai bên trụ cổng là hình ảnh vũ nữ Kẽn naarr và tượng người đầu chim (ảnh sưu tầm)

Nhìn kỹ cấu trúc của chùa Âng, ta có thể thấy các mái đều có hình rồng cách điệu, đầu cong xuống, thân soãi theo dốc mái, vẩy cong lên. Những kiến trúc này đều được thừa hưởng từ văn hóa Khmer sâu sắc của người dân Nam Bộ trong đời sống tâm linh.

Ngôi chùa lấp lánh dưới ánh nắng sớm (ảnh sưu tầm)

Bên trong chính điện của chùa Âng chỉ thờ duy nhất là Phật Thích Ca, giống như nhiều ngôi chùa khác thuộc hệ phái Phật giáo Nam tông Khmer. Bệ thờ Phật rộng gần 30 m², tượng Phật chính cao 2,1 m. Xung quanh có khoảng 50 tượng Phật khác nhỏ hơn được chế tác từ đá hoặc gỗ.

Du khách không chỉ ngưỡng mộ kiến trúc mà còn thích thú khi thưởng thức các bức tranh vẽ kể lại cuộc đời đức Phật Thích Ca.

Trần chính điện trang trí bốn bức bích họa lớn với các đề tài: Phật Thích Ca đản sinh, xuất gia, đắc đạo và nhập niết bàn

Qua nhiều thời kỳ lịch sử, chùa Âng vẫn lưu giữ nhiều hiện vật cổ quý, đặc biệt là bộ kinh Phật được viết trên lá. Khuôn viên chùa ấn tượng với các công trình như trai đường, giảng đường, Tăng xá, Sala, và tháp chứa di tích của các trụ trì… Những công trình này thể hiện nét đẹp văn hóa và lao động của người dân địa phương.

Là ngôi chùa nổi tiếng nhất Trà Vinh, các tác phẩm nghệ thuật như tượng thần, tiên nữ, tượng chằn, chim thần, và câu chuyện về Phật Thích Ca… đều được chăm chút cả về chất lượng và số lượng.

Khu vực niết bàn trang trọng nhất chùa Âng (ảnh sưu tầm)

Dù những yếu tố đó có ấn tượng đến đâu, sự kết hợp hoàn hảo giữa nghệ thuật trang trí cảnh quan đẹp mắt của văn hóa Khmer và kiến trúc lộng lẫy, sặc sỡ của văn hóa ÂngKor vẫn là đặc điểm chung nổi bật nhất mà ta có thể cảm nhận được.

Hoạt động tôn giáo

Do có vai trò quan trọng trong tâm linh người dân, chùa Âng thường được chọn làm địa điểm cho các lễ hội truyền thống như Chol Chnam Thmây (lễ mừng Năm mới), Đôlta (lễ cúng ông bà), và lễ Ok Om Bok (lễ cúng trăng),…

Chùa Âng là điểm tu tâm của nhiều Phật tử trong và ngoài tỉnh (ảnh sưu tầm)

Chùa Âng còn là nơi trẻ Khmer đến tu học và tổ chức các hoạt động tôn giáo như lễ ban hành giáo lý, lễ Phật đản, lễ nhập hạ, lễ xuất hạ…

Ngắm nhìn kiến trúc độc đáo của văn hóa Khmer trong không gian yên bình với tiếng kinh kệ vang vọng, trái tim dù bận rộn cũng chợt lắng lại. Mọi phiền muộn như được giữ lại sau cánh cổng chùa, chỉ còn lại sự thanh thản hòa quyện với vẻ trầm mặc của thiên nhiên.

Những năm gần đây, chùa trở thành điểm du lịch lý tưởng của Trà Vinh (ảnh sưu tầm)

Chùa Âng đã trải qua nhiều biến động từ khi ra đời cho đến ngày nay, vẫn giữ vững một vị thế quan trọng trong lòng cộng đồng địa phương. Vẻ đẹp văn hóa xưa của người Khmer từng tỏa sáng từ thời xa xưa, từ đó khơi dậy lòng biết ơn với quá khứ và lịch sử. Bạn đã sẵn sàng bước vào cuộc hành trình kỳ thú ngược dòng thời gian chưa?