Tham dự Lễ hội miếu Bà Ngũ Hành tại Vũng Tàu năm 2024

Miếu Bà Ngũ Hành là một trung tâm lễ hội nổi tiếng của Vũng Tàu, nằm trong quần thể kiến trúc di tích và lễ hội. Nó diễn ra quanh năm cùng với lăng ông Nam Hải và đình thần Thắng Tam, trở thành địa điểm thăm quan không thể bỏ qua của du khách.

Miếu Bà Ngũ Hành được xây dựng vào năm Nhâm Thìn thế kỷ 19 (1832). Năm 1845 - 1846, vua Thiệu Trị đã tặng cho nơi này 4 đạo sắc Thiên Y A Na Diễn Ngọc Phi Thượng Đẳng Thần. Năm 1850, vua Tự Đức đã tặng thêm 2 đạo sắc Thiên Y A Na Thần Nữ Thượng Đẳng Thần và Thủy Long Thần Nữ Thượng Đẳng Thần cho miếu.

Miếu Bà Ngũ Hành nằm ở phía bên trái của di tích đình thần Thắng Tam, trên đường Hoàng Hoa Thám, phường Thắng Tam, thành phố Vũng Tàu. Năm 1991, Bộ Văn Hóa đã công nhận khu đình thần Thắng Tam là di tích danh thắng văn hóa cấp quốc gia.

Miếu Ngũ Hành được gọi là Miếu Bà Ngũ Hành bởi người dân địa phương, vì trong miếu đều có những bà thờ. Trên bức hoành treo trước cửa chính điện là tên "Miếu Ngũ Hành".

Ngũ Hành, điểm đến Vũng Tàu, được phong Thượng Đẳng Thần là bà Thiên Y A Na và Thuỷ Long Thần Nữ, có hai bên là bàn thờ năm cô và năm cậu. Bên trái là bàn thờ Quan Công, Quan Bình và Châu Xương, được xem là những bậc trung nghĩa, cứu hộ người đi biển. Bên phải là bàn thờ Thổ Công, phía sau là bàn thờ Tiền Hiền và những người giàu lòng nhân ái trong làng. Đây là những yếu tố tạo nên vạn vật của Ngũ Hành: kim – mộc – thủy – hỏa – thổ.

Hàng năm, Miếu Bà Ngũ Hành được tổ chức cúng lễ. Trong số đó, lễ hội Cúng Bà – Nghinh Bà là lễ hội lớn nhất và thu hút nhiều người tham gia. Nó được tổ chức trong ba ngày là 16, 17 và 18 tháng 10 âm lịch.

Lễ Nghinh Bà bắt đầu vào lúc 6 giờ sáng ngày 16 tháng 10 với sự tham gia của chủ lễ, học trò và dân làng. Kiệu, bàn thờ được bài trí đẹp mắt với trầu cau, hoa quả, rượu trà, cờ ngũ hành, chiêng trống, đoàn múa lân… Mọi người đã khởi hành đến Miếu Hòn Bà, bãi Sau để bắt đầu lễ cúng tại Miếu Ngũ Hành.

Người dân địa phương thường thực hiện lễ Nghinh Bà Ngũ Hành khi thủy triều xuống, đây là một đám rước đi bộ trên đất liền khác với lễ Nghinh Ông dùng ghe. Đám rước đi theo đường Thùy Vân, qua Phan Chu Trinh ra Hoàng Hoa Thám từ hòn Bà 50m về khu đình Thắng Tam.

Từ 8h đến 8h30, những người dân sẽ tổ chức một lễ cúng giỗ tiền hiền - hậu hiền sau khi họ đến miếu.

Trước khi chính lễ bắt đầu, vào khoảng 11 giờ, Bóng rỗi đã được tổ chức với mục đích mời Bà về dự lễ và dâng lên mâm vàng, mâm bạc.

Vào lúc 12h trưa, người dân bắt đầu lễ cúng ngũ hành, bao gồm cả cúng nghinh và cúng tạ thần. Trong lễ, họ sẽ đánh ba hồi chiêng - trống. 8 học trò và 6 đào thài sẽ thực hiện những nghi thức truyền thống.

Bốn người phụ nữ đứng trước bàn thờ ngũ hành, bao gồm một chánh tế, một bồi tế và hai bên là đông hiếu và tây hiếu. Sau đó, bốn người mặc trang phục lính hầu, tay cầm mác đứng lên.

Chủ lễ đã dâng một tuần hương, ba tuần rượu và một tuần trà để chuẩn bị cho Bà nhập vào bà cốt. Thông qua bà cốt, Bà đã nói những điều cần mách bảo cho dân làng. Sau đó, chủ lễ hóa văn tế và những người tham dự cúng lễ đã lần lượt lạy tạ Bà và gửi gắm những ước nguyện của mình và gia đình, cầu mong Bà độ trì và phù trợ.

Trong buổi chiều của ngày cúng lễ đầu tiên, ban quý tế sẽ tổ chức lễ đại bội, bao gồm hát bội với các vở Phan Thế Ngọc đả lôi đài, Sở Văn cứu giá, xử án phi giao, tôn soái Dương Kim Huệ, mai trắng xe duyên…

Lễ trình tuồng sẽ bắt đầu vào khoảng 3 giờ chiều, được theo sau bởi bóng rỗi, múa mâm vàng và mâm bạc dâng Bà.

Miếu Bà Ngũ Hành đã trở thành điểm du lịch lý thú, thu hút đông đảo dân cư Vũng Tàu và nhiều du khách thập phương. Nó cũng làm giàu thêm phong tục truyền thống tốt đẹp của địa phương. Lễ hội Vũng Tàu tại đây đã trở thành điểm tựa tinh thần, nơi giao lưu văn hóa, khơi dậy và gắn kết tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau của nhân dân.