Chùa Hà là một trong những địa danh tín ngưỡng nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội, được khởi dựng từ thời Hậu Lê, trên một vùng quê văn hiến ở phía Tây kinh thành Thăng Long. Cũng như nhiều ngôi chùa cổ quanh vùng như chùa Thánh Chúa, chùa Láng, chùa Hà được xây dựng rất sớm để thờ Phật, thờ mẫu theo tín ngưỡng dân gian.
Tường chùa được xây bằng gạch vồ, lợp lá gồi, xưa có tên là chùa Vồi. Đến đời vua Hy Tông có hai người quê làng Thổ Hà (Bắc Giang) đến chùa để bán các đồ gốm sứ ở chợ trong, ngoài thành Thăng Long. Do buôn bán phát đạt, hai gia đình này tình nguyện công đức số tiền lớn cùng nhân dân trong xóm xây dựng lại chùa bằng gạch ngói vào năm Chính Hòa (1680). Từ đó, hai làng Thổ Hà và Dịch Vọng Trung kết nghĩa, đặt tên xóm có ngôi chùa là Bối Hà và chùa có tên nôm là chùa Hà (đến ngày kỵ hàng tháng, hàng năm ở Thổ Hà, nhân dân xóm Bối Hà cử đoàn đại biểu sang lễ, và ngược lại).
Cổng Tam quan chùa Hà
Công trình kiến trúc chùa Hà được xây dựng trong một không gian thoáng đãng, mái chùa nép mình dưới vòm cây cổ thụ. Ngoài cùng là cổng Tam quan xây hai tầng có hệ thống cầu thang lên ở phía trái. Tầng trên xây kiểu chồng diêm, giữa bờ đinh mái thượng đắp nổi hình mặt trời lửa đặt trên hình hổ phù, hai đầu kìm đắp hình rồng đuôi xoắn, miệng ngậm bờ nóc, mái lợp giả ngói ống. Tầng dưới chia làm ba gian, với 12 cột trụ xây nổi trên mặt tường. Tam quan có ba vòm cửa, cửa giữa rộng hơn.
Kiến trúc đậm nét phương Đông
Xem thêm: Các khách sạn giá tốt tại Hà Nội
Sau cổng tam quan là vườn cây xanh, hồ nước hình bán nguyệt, cây đa và sân chùa. Bên cạnh hồ nước là bia đá bốn mặt Thánh Đức tự bi mới được phục chế gần đây. Ba mặt bia khắc chữ Hán theo nội dung lưu tại Thư viện Viện nghiên cứu Hán nôm, một mặt bia khắc chữ quốc ngữ. Bia chùa tạo năm Chính Hòa thứ 16 (1695), Tri huyện Nguyễn Đình Trạch soạn văn bia. Ở bên phải trước cửa chùa đặt 18 tấm bia hậu được tạo vào cuối thời Nguyễn ghi việc tu sửa và gửi hậu tại chùa.
Cảnh sắc yên bình, tĩnh lặng nơi cửa Phật
Xem thêm: Các khách sạn giá rẻ tại Hà Nội
Trong Thượng điện của chùa còn lưu giữ một lư hương bằng đồng khắc ba chữ Hán “Thánh Đức tự ”. Theo các cụ cao tuổi trong làng, tên chùa Thánh Đức có từ thời Lê Thánh Tông. Tương truyền Nghi Dân Thái tử có tội với triều đình, không được nối ngôi, kết bè đảng đêm bắc thang vào thành Thăng Long đốt cháy cung điện, vua Lê Thánh Tông còn nhỏ phải chạy về chùa thôn Hậu (xã Dịch Vọng) cách chùa Hà khoảng 1000m để lánh nạn. Khi ấy vua Lê Thánh Tông cũng lui tới thăm chùa Hà. Sau đó hai chùa được đặt tên chữ là chùa Thánh Chúa và chùa Thánh Đức. Căn cứ truyền thuyết dân gian và khối kiến trúc vật chất cùng bộ sưu tập di vật văn hoá hiện còn lưu giữ tại chùa như: chuông đồng, hoành phi câu đối, bia đá có thể đoán định niên đại khởi dựng ngôi chùa vào thời Lê mạt. Hiện nay trước cửa chùa còn đôi câu đối có ghi “Lê triều Chính Hoà sáng tạo” có nghĩa là chùa được dựng năm Chính Hoà triều vua Lê Hy Tông.
Ngôi chùa đã trải qua nhiều lần trùng tu, xây dựng, ngày càng to đẹp, hoàn toàn bằng tiền thập phương công đức, được xem là một trong những ngôi chùa lớn và nổi tiếng nhất ở Hà Nội.
Không hiểu bắt đầu từ đâu và từ khi nào, tên tuổi chùa Hà gắn liền với niềm tin rằng nơi đây rất linh nghiệm đối với những lời cầu xin về tình duyên. Khách thập phương, trong đó nhiều nhất là thanh niên nam nữ không chỉ ngày rằm, mùng một hay đầu năm mới mới đến chùa thắp hương cầu xin mà dường như quanh năm, chùa lúc nào cũng đông khách.
Ghé thăm chùa Hà, người ta không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp cổ kính, trang nghiêm của ngôi chùa cổ mà còn tò mò muốn tìm hiểu gốc tích về câu chuyện cầu duyên nơi đây.
Chùa Hà đã chứng kiến hàng vạn tâm tư, niềm vui, nỗi buồn, nhìn thấy vô số niềm hy vọng, đổ vỡ của nhân tình thế thái. Con người ta đời nào cũng thế, ai cũng mong mỏi, khao khát hạnh phúc, nhất là hạnh phúc lứa đôi. Cũng có nhiều cô cậu đến lễ vì tò mò, để “thử xem thế nào”, nhưng mà cũng có nhiều người đến cửa chùa với những nỗi niềm bi thiết.
Chùa Hà nằm ở số 15 phố Chùa Hà, phường Quan Hoa, quận Cầu Giấy, Hà Nội.
Chùa Hà được xây dựng vào thế kỷ thứ 11, thời kỳ Lý. Trong quá trình lịch sử, chùa đã nhiều lần bị thiêu rụi và được tu sửa lại. Hiện nay, chùa là một trong những di tích lịch sử văn hóa quan trọng của Hà Nội.
Chùa Hà có kiến trúc độc đáo, với nhiều tòa tháp, cửa ngõ, đình, đài và hành lang được xây dựng theo phong cách kiến trúc truyền thống của Việt Nam. Ngoài ra, chùa còn có nhiều tác phẩm điêu khắc và bức tranh tường đẹp mắt.
Lễ hội chùa Hà diễn ra vào ngày 3 tháng Giêng âm lịch hàng năm, thu hút đông đảo du khách và người dân đến tham quan và cầu nguyện.
Bạn có thể đi bằng xe buýt hoặc taxi. Nếu đi bằng xe buýt, bạn có thể chọn các tuyến xe buýt số 14, 21, 33, 36, 38, 50, 55, 58, 59, 61, 62, 70, 86, 87, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99 và xuống tại bến xe Cầu Giấy. Từ đó, bạn có thể đi bộ hoặc đi taxi đến Chùa Hà.
0 Thích