Nằm cách thành phố Lào Cai 60 km về hướng Đông Bắc, chợ phiên Bắc Hà từ lâu được biết đến là một trong những phiên chợ đặc sắc, với đầy đủ những nét văn hóa và màu sắc cuộc sống của đồng bào dân tộc Mông vùng Tây Bắc.
Chợ phiên Bắc Hà với nét đặc sắc
về văn hóa và đời sống của đồng bào Mông
Chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai
Tuần nào cũng vậy, vào chủ nhật, từng đoàn người lại kéo nhau về thị trấn Bắc Hà họp chợ. Chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai họp vào chủ nhật. Hiện nay, chợ được xây mới và chia ra từng khu vực bán hàng như: Khu vực hàng ăn, bán đồ tạp hóa, đồ thổ cẩm, đồ trang sức, khu vực bán gia súc...
Chợ phiên vùng cao Tây Bắc là nguồn cảm hứng của nhiều nhiếp ảnh gia
Chị Nguyễn Thị Hằng (sinh năm 1986), một người bán hoa quả đã lâu ở chợ phiên Bắc Hà chia sẻ:
"Chợ phiên chỉ là nơi "mua niềm vui, bán nụ cười" mà thôi. Hàng hóa nhiều khi chỉ là “cái cớ để người ta gặp nhau, trò chuyện cùng nhau”. Nếu đi chợ bình thường như dưới xuôi, người ta dễ bắt gặp thái độ niềm nở chào mời của chủ cửa hàng. Nhưng ở chợ phiên vùng cao, đặc biệt ở Bắc Hà lại rất khác. Ai mua cũng được, xem chán rồi qua hàng khác cũng không sao. Người bán luôn giữ một thái độ dửng dưng và ít khi kỳ kèo chuyện giá cả".
Chợ phiên Bắc Hà là để "mua niềm vui, bán nụ cười",
là "cái cớ để gặp nhau"
Lên đường đi chợ phiên Bắc Hà, Lào Cai
Trên dường đi, du khách sẽ gặp núi cao, vực sâu và những thửa ruộng bậc thang. Khách du lịch nhiều khi phải dừng xe để thu vội những cảnh đẹp thiên nhiên hùng vĩ đó vào ống kính và sẽ gặp từng nhóm người dân tộc cười nói ríu rít, dắt ngựa thồ hàng mang đến chợ bán. Để kịp phiên chợ, họ phải đi từ rất sớm, thậm chí có những người đi từ ngày hôm trước đến trưa hôm sau mới đến được chợ.
Phiên chợ vùng cao luôn được tô điểm
bởi đồ thổ cẩm đẹp không thua gì gấm hoa
Trước đây, chợ Bắc Hà họp trên một quả đồi thoai thoải, sau này, chợ được xây mới trên nền bê-tông và được chia ra từng khu vực bán hàng nên đã phần nào mất đi vẻ đẹp nguyên sơ. Chợ Bắc Hà là nơi bày bán đủ mọi sản vật của vùng cao, những vật dụng cần thiết cho người dân tộc: cày, cuốc, xẻng, dao, các loại rau, hoa quả, mật ong.
Các loại rau xanh là đặc sản của những phiên chợ vùng cao
như chợ Sa Pa, chợ Bắc Hà, Lào Cai
Nhưng thu hút phụ nữ dân tộc và khách du lịch nhiều nhất chính là khu bán các đồ trang sức, váy, áo, vải thổ cẩm và cả những chiếc gùi bằng mây duyên dáng.
Chiếc váy bướm truyền thống của người phụ nữ Mông
Tại đây, bạn có thể tùy ý lựa chọn những sản phẩm thổ cẩm, hoa mắt với những sắc màu rực rỡ của váy áo các thiếu nữ dân tộc Mông, Dao đỏ. Khách du lịch nước ngoài thường trầm trồ trước những bức tranh được dệt thủ công với những họa tiết sinh động, màu sắc hài hòa và đẹp mắt.
Đồ thổ cẩm với họa tiết sinh động, sắc màu
Đối với đàn ông vùng cao thì chợ cũng là nơi để một tuần họ có thể gặp gỡ cùng uống
rượu bên chảo thắng cố. Thắng cố không lúc nào vơi trong chảo cũng như
rượu không lúc nào cạn trong bình. Rượu đặc sản của người Mông bản Phố, được nhiều người biết đến bởi độ nặng và vị gắt rất đặc trưng. Khu bán ngựa là nơi thu hút nhiều đàn ông nhất, họ đến từ các bản làng xa xôi, thậm chí cả những người từ các tỉnh Bắc Giang, Hà Tây... cũng lên đây để buôn ngựa về xuôi.
Trong tiếng ồn ào mua bán, nghe đâu đó tiếng khèn và tiếng hát lúc trầm lúc bổng của các chàng trai trẻ như mời gọi các cô gái. Khách du lịch đến Bắc Hà, nhất là khách nước ngoài, rất thích thú với những khám phá mới về cuộc sống, phong tục của người dân nơi đây.
Cô bé người Mông đen
với trang phục truyền thống của dân tộc mình
Trong xu hướng bị thương mại hóa các chợ vùng cao hiện nay, chợ Bắc Hà là một trong những nơi hiếm hoi còn giữ được bản sắc dân tộc, nét riêng độc đáo của các phiên chợ xưa.
Những người bán hàng lặng lẽ, chú tâm, không chèo kéo khách mua hàng
Đến Bắc Hà, bạn sẽ không gặp cảnh mời chào chèo kéo mua hàng, mà chỉ thấy những gương mặt thuần phác trong bộ quần áo dân tộc sặc sỡ, họ đến chợ ngoài mục đích mua bán còn là để vui với chợ, vui với khách đi chợ. Chiều đến, chợ bắt đầu vãn khách; người đàn ông say
rượu ngồi ngất ngưởng trên lưng ngựa, người phụ nữ dắt ngựa về bản là một hình ảnh đọng lại trong tâm trí du khách.