Có những con đường gắn liền với mốc son lịch sử của dân tộc và một trong số đó là đèo Pha Đin huyền thoại. Đèo Pha Đin gắn với hoạt động tiếp tế lương thực, vũ khí cho quân ta trong chiến dịch Điện Biên Phủ, góp phần làm nên thắng lợi lừng lẫy năm châu này.
Vượt qua con đường ngoằn ngoèo dài hơn 30km, có khi lên dốc cao đến hơn 1.000m, khi lại xuống dốc đứng đột ngột với những đoạn cua tay áo nguy hiểm luôn chực chờ chắn ngang là cảm giác vượt đèo Pha Đin tỉnh Điện Biên. Đèo Pha Đin trong tiếng Thái là “Trời và đất”, hàm ý nói miêu tả nơi đây là điểm gặp gỡ giữa đất và trời.
Đèo Pha Đin ngoằn ngoèo những khúc cua tay áo
Đèo Pha Đin hay Dốc Pha Đin là đèo núi có độ dài 32 km nằm trên quốc lộ 6, một phần thuộc xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu tỉnh Sơn La và một phần thuộc xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên. Điểm khởi đầu của đèo cách thị xã Sơn La về phía Tây 66 km còn điểm cuối của đèo cách thành phố Điện Biên khoảng 84 km.
Sương giăng kín đỉnh đèo
Nằm trên Quốc lộ 6, một phần thuộc xã Phỏng Lái, huyện Thuận Châu, tỉnh Sơn La và một phần thuộc xã Tỏa Tình, huyện Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên, đèo Pha Đin có độ dài 32km, ở độ cao 1.648m so với mực nước biển.
Tên gọi đèo Pha Đin xuất phát từ tiếng Thái “Phạ Đin”, trong đó Phạ nghĩa là “trời”, Đin là “đất”, hàm nghĩa đây là nơi tiếp giáp giữa trời và đất. Đứng trên dốc đèo phía tỉnh Điện Biên nhìn xuống, du khách sẽ thấy thung lũng Mường Quài trải rộng với ngút ngàn màu xanh của đồi núi, đây đó thấp thoáng những bản làng dân tộc. Ở phía dốc bên kia là vùng đất rộng lớn, mênh mông với những dãy núi hùng vĩ nối tiếp nhau. Khi đứng ở đỉnh đèo, du khách sẽ thấy nền trời xanh thẳm và núi rừng hùng vĩ như hòa quyện vào làm một.
Nền trời xanh thẳm hòa với núi rừng hùng vĩ
Xem thêm: các khách sạn giá tốt tại Điện Biên
Trong kháng chiến chống Pháp, đèo Pha Đin là một trong những tuyến đường huyết mạch quan trọng tiếp vận vũ khí, đạn dược và lương thực cho chiến dịch Điện Biên Phủ (1954). Đèo Pha Đin đã trở thành biểu tượng cho tinh thần quả cảm, gan dạ, quyết tâm đánh đuổi thực dân, giải phóng quê hương đất nước của quân dân Việt Nam.
Dốc Pha Đin chị gánh anh thồ Đèo Lũng Lô anh hò chị hát Dù bom đạn xương tan thịt nát Không sờn lòng, không tiếc tuổi xanh
(Trích Hoan hô chiến sĩ Điện Biên, Thơ Tố Hữu)
Pha Đin nằm trong danh sách "Tứ đại đỉnh đèo" vùng Tây Bắc
Cảnh đẹp hùng vĩ núi rừng Tây Bắc nhìn từ đèo Pha Đin
Đèo Pha Din mới được sửa chữa, nâng cấp theo tiêu chuẩn đường cấp III miền núi, không còn cua tay áo, độ dốc một số điểm là 10°Có "châm chước". Trên đèo có cột mốc phân giới giữa Sơn La và Điện Biên. Nhưng cột mốc chỉ mang tính ước lượng, không chính xác. Trên đỉnh đèo có một chợ chim, bán rất nhiều loại chim do người dân mang ra. Ngoài ra có bán thịt ngựa, măng, táo mèo (theo mùa), rau cải mèo,... Trên đèo có nhiều điểm nước ngầm, gây rất nhiều khó khăn cho việc thi công đèo. Có một số vị trí thường có hiện tượng đá lăn, rất nguy hiểm. Người dân trên đó còn rất nhiều khó khăn, mong nhân được nhiều hơn những sự giúp đỡ của chính quyền, người dân những nơi khác.